Nederland viert 4 jaar statiegeld op kleine flesjes, wanneer volgt België?

Vandaag, 1 juli, vieren we dat statiegeld op kleine flesjes in Nederland precies 4 jaar geleden werd ingevoerd. Daar zijn we trots op, want de Statiegeldalliantie heeft actief bijgedragen om de invoering van statiegeld op kleine flesjes voor elkaar te krijgen. 

De rol van de Statiegeldalliantie bij de invoering van statiegeld in Nederland

Samen met meer dan 1300 partners in België en Nederland, waaronder 95 % van de Nederlandse gemeenten, hebben we jarenlang gepleit voor de uitbreiding van statiegeld op kleine flesjes en blikjes. Met de alliantie lieten we zien dat het draagvlak voor statiegeld groot is, zowel bij burgers als bij lokale overheden en organisaties. We voerden campagne, werkten samen met milieuorganisaties en zwerfvuilrapers en spraken met beleidsmakers om de invoering van statiegeld hoger op de politieke agenda te krijgen. En met succes: de politiek kon er uiteindelijk niet meer omheen, en statiegeld op kleine flesjes (en later ook op blikjes) werd ingevoerd. 

Het effect van statiegeld

De afgelopen vier jaar is gebleken dat statiegeld op kleine flesjes een groot succes is. Sinds de invoering in 2021 zijn er jaarlijks honderden miljoenen kleine plastic flesjes ingeleverd en gerecycleerd in plaats van op straat of in de natuur te belanden. Zwerfvuilmetingen tonen een duidelijke daling van het aantal plastic flesjes in het straatbeeld, in grachten en op stranden. Dankzij statiegeld wordt niet alleen het zwerfafval verminderd, maar worden waardevolle grondstoffen behouden en kan plastic opnieuw worden ingezet in de circulaire economie.

België, nu is het aan jullie

Ook in België ligt het probleem van zwerfafval met blikjes en flesjes nog steeds letterlijk op straat. Jaarlijks belanden er naar schatting tussen de 150 en 300 miljoen blikjes en flesjes als zwerfvuil in de Belgische natuur en straten. De invoering van statiegeld is een bewezen effectieve maatregel om dit probleem aan te pakken en de recyclagegraad aanzienlijk te verhogen.

De ervaringen in Nederland en andere Europese landen tonen duidelijk: statiegeld werkt. Het systeem zorgt voor minder zwerfvuil, hogere recyclage en een properder leefomgeving.

Oproep aan Belgische beleidsmakers

We roepen de Belgische beleidsmakers op om het Nederlandse voorbeeld te volgen en statiegeld op blikjes en flesjes in te voeren. Zo werken we samen aan een properder België, waar onze straten, bermen en natuur niet langer worden vervuild door drankverpakkingen.

Het is tijd voor België om de stap te zetten. Want als het in Nederland kan, kan het hier ook.

Elk flesje en blikje telt: 30% minder opruimwerk als er statiegeld zou zijn

Bijna een derde van het afval dat verschillende vrijwilligers opruimden tijdens de Lenteschoonmaak en de Grand Nettoyage, had kunnen worden voorkomen door statiegeld. Dat blijkt uit de resultaten van ‘Elk flesje en blikje telt’, de campagne van de Statiegeldalliantie tijdens de jaarlijkse periode van opruimacties.

Vorige maand trokken opnieuw tienduizenden vrijwilligers door straten, parken en natuurgebieden in heel België. Gewapend met vuilniszakken en grijpstokken maakten ze hun buurt schoon. Maar hoe zinvol blijft al dat opruimwerk, als een groot deel van het zwerfvuil gemakkelijk zou kunnen voorkomen? 

Daarom riep de Statiegeldalliantie dit jaar op tot extra actie. Tijdens opruimacties verzamelden deelnemers de plastic flesjes en blikjes in een aparte zak – een eenvoudige, maar krachtige manier om de omvang van het probleem zichtbaar te maken.

Flesjes en blikjes: bijna één derde van het zwerfvuil 

Uit eerdere metingen van OVAM weten we dat flesjes en blikjes 35% van het volume van zwerfvuil uitmaken. De resultaten van deze actie bevestigen dat: bij opruimacties waar flesjes en blikjes apart werden ingezameld, bestond 29,08% van het ingezamelde volume uit deze drankverpakkingen.

Dat betekent: bijna een derde van de tijd en energie van vrijwilligers gaat jaarlijks naar het opruimen van afval dat makkelijk te vermijden is – met statiegeld. Zonder structurele maatregelen blijft het dweilen met de kraan open.

Vrijwilligers doen het vuile werk – letterlijk

Hoewel Be WaPP stelt dat het zwerfvuil in het algemeen licht lijkt af te nemen, blijven blikjes en plastic flessen het straatbeeld vervuilen. Terwijl producenten buiten schot blijven, zijn het de vrijwilligers die elk jaar opnieuw de gevolgen aanpakken. Uit eerder onderzoek blijkt dat zwerfvuilvrijwilligers jaarlijks 17% van al het zwerfvuil in Vlaanderen opruimen (Mooimakers, 2025).

In verschillende gemeenten in Vlaanderen en Wallonië werden opruimacties georganiseerd en de flesjes en de blikjes apart verzameld. In één gemeente werden alle drankverpakkingen zelfs afzonderlijk geteld. De inzet van de vrijwilligers maakt het probleem tastbaar én zichtbaar. Het toont aan hoeveel werk we jaarlijks kunnen besparen als statiegeld er eindelijk komt.

a photo of cans found in litter, laid out on the ground

De boodschap is helder: ook België heeft statiegeld nodig

Inmiddels hebben al 18 landen in Europa een succesvol statiegeldsysteem. In buurlanden zoals Duitsland is statiegeld al jaren geleden ingevoerd, en bewezen succesvol. Daar wordt meer dan 98% van alle flesjes en blikjes weer ingeleverd en dus niet op straat gegooid. Ook in Nederland is statiegeld succesvol, daar liggen sinds de invoering van statiegeld op blikjes 80% minder blikjes op straat (bron). Om de flesjes en blikjes in het zwerfvuil effectief aan te pakken, zal België een statiegeldsysteem moeten invoeren.

Wat nu?

De actie ‘Elk flesje en blikje telt’ bracht niet alleen het probleem in kaart, maar bewees ook dat verandering mogelijk is – als de politiek meebeweegt. Daarom roept de Statiegeldalliantie alle beleidsmakers op: voeg de daad bij het woord en voer statiegeld in op alle drankverpakkingen.

 Want zolang er geen statiegeld is, blijft elk blikje en flesje tellen.

Statiegeld in België in zicht, we kunnen niet achterblijven!

 Iets meer dan 10 dagen geleden stuurde de Statiegeldalliantie samen met een coalitie van 70 organisaties een brief aan politici om hen te vragen zo snel mogelijk statiegeld in te voeren in België. We kijken terug naar de reacties op deze brief.

Met straten en velden nog vol zwerfvuil en nog geen statiegeld in zicht aan het begin van het jaar, stuurde een coalitie van organisaties een brief naar Belgische politici om weer werk te maken van de invoering van statiegeld. De brief werd ook verspreid in de media en online gedeeld door verschillende ondertekenaars zoals Testaankoop, Boerenbond, Gents Milieufront en de gemeente Zwevegem

De voorbije dagen kregen we antwoorden van verschillende politici in de drie gewesten. Zowel van de Vlaamse en Waalse ministers als van de Brusselse formateurs. Zowel Yves Coppieters als Jo Brouns, de Waalse en Vlaamse ministers van Leefmilieu, werden in het Waals en Vlaams Parlement bevraagd over de brief en de invoering van statiegeld in België. Zij bevestigden beiden dat er gesprekken gaande zijn over de invoering van statiegeld op interregionaal niveau. Het Interregionaal Samenwerkingsakkoord (ISA) verpakkingen* moet immers worden aangepast aan de onlangs gepubliceerde Europese verordening inzake verpakkingen en verpakkingsafval (PPWR). 

Wat zegt de PPWR over statiegeld?

De herziene verordening verpakking en verpakkingsafval (PPWR) bevat nieuwe regels om de duurzaamheid van verpakkingen te verbeteren, waaronder doelstellingen voor preventie, hergebruik en hoogwaardige recycling. Deze verordening, die vanaf augustus 2026 rechtstreeks van toepassing is in alle lidstaten, wijdt statiegeld in als een selectief inzamelsysteem in Europa. Lidstaten moeten:
- 90% gescheiden inzameling van plastic flessen en blikjes bereiken;
- Statiegeld invoeren om deze doelstellingen te bereiken;
- Een vrijstelling van statiegeld kan worden verkregen als het land in 2026 80% bereikt en een uitvoeringsplan voorlegt  (gevalideerd door de commissie) over hoe tegen 2029 90% zonder statiegeld kan worden bereikt;
- Een systeem invoeren dat de minimumvereisten van de verordening respecteert.

Reacties van politici in het hele land

In Wallonië zegt Yves Coppieters te willen werken aan een “gemeenschappelijke strategie” om aan deze Europese regelgeving te voldoen. In Vlaanderen bevestigt Jo Brouns dat “we die 90 procent moeten halen” en dit “binnen de schoot van de Vlaamse Regering”. Hij zei “dat zal dan wellicht in een of andere vorm van statiegeld zijn”. Aan het Laatste Nieuws laat hij weten dat het halen van die 90 procent “zonder statiegeld onmogelijk is.”

Algemene steun van politici: over het algemeen is er nog steeds veel steun voor een statiegeldsysteem. In Vlaanderen hebben CD&V, Vooruit en Groen zich dinsdag in de commissie duidelijk voor het systeem gepositioneerd. Zelfs N-VA toonde interesse in het systeem en gaf aan dat men moet “zorgen dat het toegankelijk is”. Ook in Wallonië zijn er voorstanders voor statiegeld, namelijk Les Engagés, PS en Ecolo. 

Tijd voor een beslissing - de volgende stappen zijn uitgestippeld

De invoering van statiegeld is in de vorige zittingsperiode uitgebreid besproken aan de hand van pilotprojecten en onderzoeken. Bovendien kan het voorbeeld van 17 andere landen in Europa die al statiegeld op plastic flessen en blikjes hebben, als model voor het systeem worden gebruikt. Er is geen tijd om te verliezen. In de komende maanden moet een beslissing worden genomen over de vorm van het systeem dat zal worden ingevoerd. 

Voor een transparant proces

De onderhandelingen zullen plaatsvinden op interregionaal niveau binnen de Interregionale Verpakkingscommissie (IVC), om de ISA Verpakkingen aan te passen. De beslissing blijft in handen van de drie gewesten. De onderhandelingen moeten gebeuren met de betrokkenheid van de belanghebbenden die door het systeem beïnvloed zullen worden: producenten, recycleerders, maar zeker ook lokale overheden en de burgermaatschappij, zoals milieu-NGO's en boerenorganisaties. Hierdoor blijft het systeem eerlijk voor iedereen en pakt het effectief het zwerfvuilprobleem aan. De betrokkenheid van publieke stakeholders werd bevestigd door de Vlaamse minister zelf. 

Inhoud van de statiegeld wetgeving

Dit moet leiden tot de invoering van een systeem in 2027, om zo de verplichte Europese doelstellingen in 2029 te halen. Het Belgische statiegeld zal ook moeten voldoen aan de minimumvereisten die Europa heeft vastgelegd in de veroordeling voor verpakking en verpakkingsafval (Bijlage X). Dit betekent dat het systeem - onder andere - een hoog genoeg statiegeld bedrag moet hebben, op een transparante manier moet worden vastgesteld en dat de eindverdelers - op zijn minst de lege verpakkingen die ze op de markt brengen - moeten aanvaarden (zogenaamde “terugnameplicht”).

*Het Interregionaal Samenwerkingsakkoord Verpakkingen regelt sinds 2008 de regels van het verpakkingsbeheer in de drie gewesten. Het stelt wettelijke doelen en plant de organisatie van onder andere de inzamelfrequentie en de werking van de blauwe zak in het hele land. 

Terugblik op de webinars van de Statiegeldalliantie

De afgelopen weken heeft de Statiegeldalliantie webinars georganiseerd over het statiegeld in België. De sessies brachten een diverse groep samen, van leden van de alliantie, zoals steden en gemeenten, tot betrokken burgers en actieve zwerfvuilrapers. Dit laat zien dat statiegeld een onderwerp is dat veel verschillende doelgroepen aanspreekt! Het doel: kennis delen, samen nadenken over hoe we samen in actie kunnen komen voor statiegeld, en samen werken aan een toekomst zonder zwerfvuil door de komst van statiegeld.

Waarover hebben we het gehad?

Tijdens het webinar kwamen verschillende onderwerpen aan bod:

Naast de inhoudelijke presentatie was er ook ruimte voor vragen en suggesties. Deelnemers stelden vragen en discussieerden samen mogelijke campagnes rondom statiegeld.  

Gemist of terugkijken?

Heb je het webinar gemist of wil je bepaalde onderwerpen opnieuw bekijken? We hebben een opname van de presentatie beschikbaar. Ook de slides met alle belangrijke informatie delen we graag met je. Stuur ons een bericht, en we zorgen dat je toegang krijgt tot de materialen.

We danken alle deelnemers voor hun betrokkenheid! We hopen je te zien bij een volgende webinar. Volg ons op social media om op de hoogte te blijven van alle acties en campagnes die we organiseren. 

Uitnodiging webinar: Ontdek wat er gebeurt met het statiegeld in België tijdens ons webinar!

Het afgelopen jaar is er heel wat gebeurd rondom de politieke situatie in België, en daarnaast is het zwerfvuil er niet minder op geworden. Daarom organiseert de Statiegeldalliantie een webinar met alle updates rondom statiegeld, wat onze alliantie en haar leden kunnen doen, en een hoopvolle blik in de toekomst. Daarnaast is er ook tijd om vragen te stellen.

Wat kun je verwachten?
- Een terugblik van het afgelopen jaar
- De huidige situatie rondom statiegeld in België
- Statiegeld vanuit Europa
- Wat kunnen de Statiegeldalliantie en haar leden doen

Voor wie is dit webinar?
Dit webinar is geschikt voor iedereen die meer wil weten over de ontwikkelingen rondom statiegeld in België. Daarom nodigen wij niet alleen alle partners van de Statiegeldalliantie uit om mee te luisteren en mee te doen, maar iedereen die interesse heeft in het onderwerp. 

Deelnemen
We zullen hetzelfde webinar twee keer geven: namelijk in het Frans en in het Nederlands. Voel je vrij om te kiezen welk moment je het beste schikt. Je kunt ook aan beide sessies meedoen.

Franse sessie: donderdag 14 november 10:00 - 11:30
Klik hier om dit webinar toe te voegen aan je Google Calendar

Nederlandse sessie: donderdag 21 november 10:00 - 11:30
Klik hier om dit webinar toe te voegen aan je Google Calendar

We hopen je te zien bij de webinar(s)!

Opinie: CD&V pleit al jaren voor statiegeld, nu mag ze het invoeren

Opiniestuk geschreven door Rob Buurman en Chloé Schwizgebel van Fair Resource Foundation, mede-oprichter van de Statiegeldalliantie

De woordvoerder van de kersverse minister van Omgeving en Landbouw, Jo Brouns (CD&V), zei ook te willen kijken naar alternatieven voor statiegeld om het zwerfvuil te verminderen, daarmee suggererend dat de invoering van statiegeld nog onzeker is. CD&V heeft echter zelf jarenlang hartstochtelijk gepleit voor invoering van statiegeld. Met een eigen minister op het dossier moet het toch lukken. Zeker aangezien statiegeld al onderdeel uitmaakt van Vlaams en Europees beleid.

Het was partijgenoot en voormalig Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege (CD&V) die in 2018 pleitte voor de invoering van 25 cent statiegeld op blikjes en petflessen. De hoeveelheid zwerfvuil nam namelijk toe en plastic flessen en blikjes maakten daar zo’n 20% gewicht (40% volume) van uit. Binnen de regering, samen met N-VA en Open VLD, lukte het Schauvliege niet om statiegeld in te voeren, maar in het Uitvoeringsplan Huishoudelijk Afval en Gelijkaardig Bedrijfsafval (2016-2022) werd wel vastgelegd dat het zwerfafval tegen 2022 met 20% gewichtsprocent moest dalen ten opzichte van 2013. 

Statiegeld is onvermijdelijk

Opvolger Zuhal Demir (N-VA) klonk daadkrachtig in haar aanpak van zwerfvuil. Toen na jarenlange monitoring van het zwerfvuil bleek dat de vele sensibiliseringsactie, boetes, en pilootprojecten niet het gewenste effect hadden, stelde ze in 2022 de invoering van statiegeld in het vooruitzicht. In haar eigen woorden: ‘systeem van statiegeld is onvermijdelijk.

Al die tijd heeft CD&V in opiniestukken en hoorzittingen erbij Demir op aangedrongen om statiegeld in te voeren. Tinne Rombouts (CD&V), was samen met Steve Vandenberghe (Vooruit) en Mieke Schauvliege (GROEN) een van de sterkste pleitbezorgers voor de invoering van statiegeld. En met succes: want in het nieuwe Lokaal Materialenplan (2023-2030) dat onder leiding van Demir werd opgesteld, staat dat statiegeld in 2025 zal worden ingevoerd. Er staat letterlijk: "De beslissing om statiegeld in te voeren voor drankverpakkingen is daarmee politiek genomen.”

Is CD&V onder leiding van Jo Brouns nu opeens van mening veranderd? De eigen achterban, waaronder de Boerenbond en het Algemeen Boerensyndicaat, zijn voorstander van statiegeld. En met Vooruit in de regering, en de N-VA waarvan Demir in de vorige legislatuur juist de grootste stap vooruit heeft gezet, zou er toch eigenlijk geen twijfel meer mogen zijn.

Europa kiest voor statiegeld

Terwijl minister Brouns twijfelt, is op Europees niveau de invoering van statiegeld opgenomen in de nieuwe Verpakkingsverordening. Deze wet, die in april van dit jaar door het Europees Parlement werd goedgekeurd, stelt meerdere maatregelen voor om de hoeveelheid verpakkingen terug te dringen en recyclage te bevorderen. Voor plastic recyclers is de Verordening een zegen omdat voor het eerst is vastgelegd dat nieuwe kunststof verpakkingen deels uit gerecycled materiaal moeten bestaan.

Artikel 50 van de verordening stelt ook dat alle lidstaten, waaronder België, 90% gescheiden inzameling van plastic flessen en blikjes moeten bereiken en daarvoor statiegeld moeten hebben ingevoerd. Alleen als een lidstaat deze doelstelling kan halen zonder statiegeld, is er een uitzondering mogelijk. Volgens het laatste rapport van de Interregionale Verpakkingscommissie (p32) werd in 2022 64% van de blikjes gescheiden ingezameld met de blauwe zak. Statiegeld is onvermijdelijk.

Mocht CD&V nog twijfelen, al dan niet onder druk van coalitiegenoot N-VA, dan moet het nu toch helder zijn. Aan minister Brouns de schone taak om de Vlaamse bevolking mee te nemen in een plan dat de straten en natuur verlost van rondzwervende blikjes en flesjes, een belangrijke stap ook richting een circulaire economie. Politiek is debat en theater, maar uiteindelijk toch vooral ook beslissingen nemen en uitvoeren.

Perscontact

Rob Buurman, Directeur Fair Resource Foundation

+31 6 16401040

Een persoonlijk bericht voor de Waalse ministers: tijd voor statiegeld!

Tijdens de zomervakantie ontvingen de nieuwe Waalse ministers en milieucommissie postkaartjes van de Statiegeldalliantie met een belangrijke boodschap: statiegeld maakt zwerfafval verleden tijd. 

De vorige beleidsmakers ontvingen ook al postkaartjes van de Statiegeldalliantie, met al onze verschillende verwachtingen voor een effectief statiegeldsysteem. Omdat we ook willen dat de nieuwe Waalse regering en milieucommissie zich bewust is van de urgentie om zwerfafval te verminderen met een effectief statiegeldsysteem, hebben we hen ook de postkaarten gestuurd. 

Zwerfvuil is nog steeds een groot probleem in België, en de zomerperiode laat de enorme hoeveelheden zwerfvuil dat wordt achtergelaten op de stranden nogmaals zien. Het is tijd om zwerfvuil écht aan te pakken.

Belofte maakt schuld

De nieuwe Waalse regering, bestaande uit MR en Les Engagés, belooft in hun regeerakkoord om ‘zwerfvuil uit te roeien’. Echter is een bewezen bestrijdingsmiddel tegen zwerfvuil, namelijk statiegeld, nergens terug te vinden in het regeerakkoord. Dit hoewel Les Engagés zich eerder wel duidelijk heeft uitgesproken om voor de invoering van een statiegeldsysteem te zijn. Zo begon de partij in 2023 een petitie om een statiegeldsysteem in te voeren, met bijbehorende campagne en video. De petitie staat nog steeds open. 

In het Waalse regeerakkoord voor de nieuwe zittingsperiode wordt gesproken over het uitroeien van zwerfvuil, en het principe ‘de vervuiler betaalt’. Hierdoor verwachten we dat de nieuwe regering radicaal optreedt tegen zwerfvuil en een effectief statiegeldsysteem invoert. De drie gewesten hebben de IVC (interregionale verpakkingscommissie) al opdracht gegeven om een plan op te stellen voor de invoering van een statiegeldsysteem. De statiegeld trein is dus al aan het rijden en mag niet meer gestopt worden. 

Daarnaast is statiegeld vanuit Europa onvermijdelijk. Volgens de nieuwe regels van de PPWR (de herziene Packaging and Packaging Waste Regulation) moeten EU-lidstaten tegen 2029 zorgen voor een gescheiden inzameling van minstens 90% voor plastic flessen en blikjes voor eenmalig gebruik. Het statiegeldsysteem is het enige middel om dit doel te bereiken. Daarom wordt het verplicht onder deze regelgeving (bron). 

Het is nu echt tijd om statiegeld te invoeren. Om de beleidsmakers hieraan te blijven herinneren zullen we postkaarten blijven sturen. Deze postkaarten laten zien wat statiegeld een krachtig middel maakt, en waarom België het onverwijld zou moeten introduceren. 
Onze boodschap versterken? Stuur de postkaarten naar de ministers via social media via deze link.

De Waalse regering wil "zwerfvuil uitroeien" zonder concrete oplossingen voor te stellen

Zwerfvuil blijft een groot probleem in België en concrete actie is essentieel. Nu de nieuwe regering van Azur belooft om "zwerfvuil uit te roeien", roept de Statiegeldalliantie op om zonder verder uitstel statiegeld in te voeren

Carte Blanche gepubliceerd op Trends Tendance.

Het probleem van plastic flesjes en blikjes haalt al meer dan 10 jaar de krantenkoppen. Koeien zijn gestorven door het inslikken van stukjes blik,en straten, velden en waterwegen zijn vervuild. Elke regering belooft op haar beurt de situatie te verbeteren zonder concrete, structurele resultaten te boeken. In haar nieuwe regeerakkoord wil de nieuwe regering van de Azur "zwerfvuil uitroeien" en het principe "de vervuiler betaalt" toepassen. 

Dit is precies wat de richtlijn, die in de meeste Europese landen is getest en goedgekeurd, doet. Toch wordt deze oplossing niet genoemd in de nieuwe overeenkomst. We verwachten van de nieuwe regering dat ze echt radicaal optreedt tegen zwerfafval en dit effectieve systeem invoert. De statiegeldtrein is al in beweging en de twee partijen mogen hem niet afremmen.

Les Engagés, onvoorwaardelijke fans van het statiegeldsysteem

Als er één partij is die voorstander is van statiegeld, dan zijn het de Engagés wel. In 2014 was het Carlo Di Antonio (Les Engagés, voorheen CdH) die statiegeld op blikjes wilde invoeren. Helaas is hij daar niet in geslaagd, want aan het einde van zijn termijn als minister van Milieu was er nog steeds geen statiegeld. 

Tijdens de vorige zittingsperiode toonde Les Engagés zich als oppositiepartij het meest enthousiast, met een voorstel voor een decreet in juni 2020 en zelfs een petitie voor fysiek statiegeld, die nog tot eind 2024 kan worden ondertekend. Meer dan eens nam de partij aanstoot aan het gebrek aan vooruitgang in deze kwestie door te zeggen dat de Waalse regering "tijd rekt" (september 2022) of "stilstaat" (juli 2023). In haar programma voor de regionale verkiezingen beloofde Les Engagés ook om een fysiek statiegeld in te voeren. 

Onze Alliantie roept Les Engagés, nu in de regering, op om dezelfde waarden en ambities in de strijd tegen zwerfafval te blijven verdedigen die ze in de oppositie verdedigden. Dit zou des te eenvoudiger moeten zijn omdat een Engagé, Yves Coppieters, de nieuwe minister van Leefmilieu is en dus verantwoordelijk is voor de zwerfvuilproblematiek. Hij moet de regering overtuigen om verder te gaan. Het is tijd dat de daad bij het woord wordt gevoegd.

MR wil ook vooruit 

Hoewel terughoudender op het gebied van statiegeld, heeft de MR ook in de vorige regering vooruitgang geboekt op dit punt. Het deed toezeggingen door op te roepen om het project op interregionaal niveau vooruit te helpen. Maar liefst 60% van de steden en gemeenten in de MR zijn lid van de Statiegeldalliantie en pleiten voor de invoering van statiegeld. De Union des Villes et des Communes, voorgezeten door Maxime Daye (MR), is ook voorstander van het statiegeld. Als partij die 'L'avenir s éclairement' wil, verwachten we van haar dat ze zich inzet voor een betere openbare netheid in Wallonië en dat ze werk blijft maken van statiegeld.

Genoeg getreuzeld, de tijd voor statiegeld is gekomen

Gezien de wens van beide partijen om zwerfvuil effectief te bestrijden, is het op zijn minst verrassend dat statiegeld niet wordt genoemd in het regeerakkoord. Statiegeld is de enige bewezen structurele oplossing om te voorkomen dat plastic blikjes en flesjes in het zwerfafval terechtkomen. Wallonië moet op dit vlak vooruitgang blijven boeken op interregionaal niveau, zoals gepland op het einde van de vorige legislatuur. De besprekingen binnen de Interregionale Verpakkingscommissie worden voortgezet. Het is de bedoeling om tegen het einde van het jaar over een werkplan te beschikken. Bovendien is de herziening van de Afval- en Verpakkingsregeling (PPWR) duidelijk: het statiegeld op plastic blikjes en flesjes moet uiterlijk in 2029 worden ingevoerd. De overheid heeft dus geen keus. Weigeren om verder te gaan op dit gebied zou een bewuste keuze zijn om een trein die al rijdt te stoppen. Het zou het breken van talloze beloften zijn om de openbare netheid te verbeteren. 

De leden van onze Alliantie - steden en gemeenten, milieuverenigingen, landbouwfederaties en meer dan 2/3 van de Belgische burgers - staan op scherp. We hebben genoeg van loze beloftes. We hebben genoeg van aankondigingen tijdens oppositieperiodes en verkiezingscampagnes. We treuzelen al jaren zonder iets concreets te bereiken. 

Onze Alliantie is en blijft gemobiliseerd, totdat blikjes en flesjes eindelijk worden ingeleverd!

Perscontact: Chloé Schwizgebel, woordvoerder van de Statiegeldalliantie,

pers@statiegeldalliantie.org 

+31 6 43288231

Régine Florent, burger, florentregine@gmail.com

Kiest België voor klassiek of digitaal statiegeld op blik en petflesjes?

Uit het persbericht van Testaankoop, 10 november 2023: 

België wil in 2025 een statiegeldsysteem invoeren op plastic flessen en blikjes, om zo de hoeveelheid zwerfvuil te verminderen. Twee op de drie consumenten zien zo'n systeem zitten, zolang het gaat om klassiek statiegeld toch. Van digitaal statiegeld zijn maar weinig mensen fan, zo blijkt uit onze enquête.

Tegen 2025 wil ons land statiegeld invoeren voor plastic flessen en blikjes. Dat zou betekenen dat je boven op de prijs van een drankblikje of petfles een kleine som extra betaalt, die je terugkrijgt op het ogenblik dat je de lege verpakking inlevert.

Een goed idee om zwerfvuil tegen te gaan, maar eerst moeten de verschillende gewesten het eens geraken over welk systeem ze willen implementeren: klassiek statiegeld met fysieke inzamelpunten, of een digitaal systeem met codes zoals de QR-codes op verpakkingen en vuilnisbakken. Wij verkiezen het klassieke systeem, en ook uit onze enquête blijkt dat er bij de consument een groter draagvlak is voor het klassieke systeem zoals we dat al kennen voor glazen bierflesjes.

Twee op de drie Belgen zijn voorstander van statiegeld

Als lid van de Statiegeldalliantie pleit Testaankoop al jaren voor statiegeld op petflessen en blikjes, en ook de consument is vragende partij. Twee op de drie consumenten zijn voorstander van zo'n systeem, zo blijkt uit eerdere enquêtes en opnieuw uit onze recente bevraging bij ongeveer 1 250 mensen. Eén op de vier is (veeleer) tegen.

Bijna negen op de tien mensen zijn bereid om lege verpakkingen bij te houden en in te ruilen in een inzamelpunt, al zakt de bereidwilligheid significant in functie van de afstand. € 0,10 lijkt alvast het ideale bedrag om de inspanning de moeite waard te maken.

Maar niet digitaal

Het maatschappelijk draagvlak krimpt echter aanzienlijk wanneer zou worden gekozen voor een digitaal systeem. Minder dan de helft van de respondenten is bereid een applicatie te downloaden op hun smartphone waarmee ze het statiegeld kunnen vereffenen. Dat aandeel daalt verder naar één op de vijf als de app geolocalisatie en bankgegevens zou vereisen.

Vooral oudere mensen zijn weinig enthousiast. Privacy en digitale geletterdheid (of het gebrek eraan) blijken significante struikelblokken. Thuisscanners zouden hier een oplossing kunnen bieden. Hoe dat concreet in zijn werk zal gaan, is nog niet duidelijk.

Voor- en nadelen van digitaal statiegeld

Vooral Vlaanderen lijkt op dit moment gewonnen voor een digitaal systeem waarbij elk flesje en elk blikje een eigencode krijgt. Die zou dan gescand moeten worden op de smartphone of thuisscanner, samen met de vuilnisbak, PMD-zak of automaat waar je het afval deponeert, waarna het statiegeld automatisch in je account verschijnt.

Pluspunten

 

Minpunten

 

Testaankoop wil klassiek statiegeld voor blikjes en petflessen

Testaankoop gelooft dat statiegeld op blikjes en flesjes de beste manier is om de hoeveelheid zwerfvuil in de natuur te beperken. Alleen stellen we ons nog heel wat vragen over het digitale systeem. Het is duidelijk dat nog lang niet alle potentiële problemen zijn uitgeklaard.

Nochtans is het de bedoeling om eind 2023 te beslissen of België kiest voor het digitaal statiegeldsysteem of het klassieke, zodat het in 2025 effectief ingevoerd kan worden.

Klassiek systeem is toegankelijk voor iedereen

Wij zouden liever een klassiek systeem zien, dat iedereen al kent van de bierflesjes, voor iedereen toegankelijk is en zo min mogelijk ruimte laat voor fraude en privacy-inbreuken. Ook andere Europese landen volgen momenteel deze traditionele route.

1 dec: Let's talk about statiegeld

In 2025 zal er volgens de Belgische overheden statiegeld komen op alle plastic flessen en blikjes. Maar wacht, welk systeem gaan we gebruiken? Op vrijdag 1 december nodigen we jullie uit voor een update over het laatste nieuws rond statiegeld. 

Beleidsmedewerkers Chloé Schwizgebel van Recycling Netwerk Benelux en Laura Claeys van Test Aankoop delen de laatste inzichten met jullie: van een studie over digitaal statiegeld tot een enquête onder Belgische consumenten over hun favoriete systeem. We willen jullie een kijkje geven in het statiegelddebat. Het event zal online plaatsvinden van 11:00 - 12:00. 

Alle partners in België hebben een mail gekregen met de uitnodiging, dus check je mail! Wil je hierbij zijn en nog geen lid van de Statiegeldalliantie? Sluit je vandaag nog aan via de website of stuur een e-mail naar info@statiegeldalliantie.org .