Opinie: CD&V pleit al jaren voor statiegeld, nu mag ze het invoeren

Opiniestuk geschreven door Rob Buurman en Chloé Schwizgebel van Fair Resource Foundation, mede-oprichter van de Statiegeldalliantie

De woordvoerder van de kersverse minister van Omgeving en Landbouw, Jo Brouns (CD&V), zei ook te willen kijken naar alternatieven voor statiegeld om het zwerfvuil te verminderen, daarmee suggererend dat de invoering van statiegeld nog onzeker is. CD&V heeft echter zelf jarenlang hartstochtelijk gepleit voor invoering van statiegeld. Met een eigen minister op het dossier moet het toch lukken. Zeker aangezien statiegeld al onderdeel uitmaakt van Vlaams en Europees beleid.

Het was partijgenoot en voormalig Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege (CD&V) die in 2018 pleitte voor de invoering van 25 cent statiegeld op blikjes en petflessen. De hoeveelheid zwerfvuil nam namelijk toe en plastic flessen en blikjes maakten daar zo’n 20% gewicht (40% volume) van uit. Binnen de regering, samen met N-VA en Open VLD, lukte het Schauvliege niet om statiegeld in te voeren, maar in het Uitvoeringsplan Huishoudelijk Afval en Gelijkaardig Bedrijfsafval (2016-2022) werd wel vastgelegd dat het zwerfafval tegen 2022 met 20% gewichtsprocent moest dalen ten opzichte van 2013. 

Statiegeld is onvermijdelijk

Opvolger Zuhal Demir (N-VA) klonk daadkrachtig in haar aanpak van zwerfvuil. Toen na jarenlange monitoring van het zwerfvuil bleek dat de vele sensibiliseringsactie, boetes, en pilootprojecten niet het gewenste effect hadden, stelde ze in 2022 de invoering van statiegeld in het vooruitzicht. In haar eigen woorden: ‘systeem van statiegeld is onvermijdelijk.’

Al die tijd heeft CD&V in opiniestukken en hoorzittingen erbij Demir op aangedrongen om statiegeld in te voeren. Tinne Rombouts (CD&V), was samen met Steve Vandenberghe (Vooruit) en Mieke Schauvliege (GROEN) een van de sterkste pleitbezorgers voor de invoering van statiegeld. En met succes: want in het nieuwe Lokaal Materialenplan (2023-2030) dat onder leiding van Demir werd opgesteld, staat dat statiegeld in 2025 zal worden ingevoerd. Er staat letterlijk: "De beslissing om statiegeld in te voeren voor drankverpakkingen is daarmee politiek genomen.”

Is CD&V onder leiding van Jo Brouns nu opeens van mening veranderd? De eigen achterban, waaronder de Boerenbond en het Algemeen Boerensyndicaat, zijn voorstander van statiegeld. En met Vooruit in de regering, en de N-VA waarvan Demir in de vorige legislatuur juist de grootste stap vooruit heeft gezet, zou er toch eigenlijk geen twijfel meer mogen zijn.

Europa kiest voor statiegeld

Terwijl minister Brouns twijfelt, is op Europees niveau de invoering van statiegeld opgenomen in de nieuwe Verpakkingsverordening. Deze wet, die in april van dit jaar door het Europees Parlement werd goedgekeurd, stelt meerdere maatregelen voor om de hoeveelheid verpakkingen terug te dringen en recyclage te bevorderen. Voor plastic recyclers is de Verordening een zegen omdat voor het eerst is vastgelegd dat nieuwe kunststof verpakkingen deels uit gerecycled materiaal moeten bestaan.

Artikel 50 van de verordening stelt ook dat alle lidstaten, waaronder België, 90% gescheiden inzameling van plastic flessen en blikjes moeten bereiken en daarvoor statiegeld moeten hebben ingevoerd. Alleen als een lidstaat deze doelstelling kan halen zonder statiegeld, is er een uitzondering mogelijk. Volgens het laatste rapport van de Interregionale Verpakkingscommissie (p32) werd in 2022 64% van de blikjes gescheiden ingezameld met de blauwe zak. Statiegeld is onvermijdelijk.

Mocht CD&V nog twijfelen, al dan niet onder druk van coalitiegenoot N-VA, dan moet het nu toch helder zijn. Aan minister Brouns de schone taak om de Vlaamse bevolking mee te nemen in een plan dat de straten en natuur verlost van rondzwervende blikjes en flesjes, een belangrijke stap ook richting een circulaire economie. Politiek is debat en theater, maar uiteindelijk toch vooral ook beslissingen nemen en uitvoeren.

Perscontact

Rob Buurman, Directeur Fair Resource Foundation

+31 6 16401040

Waarom statiegeld in het Vlaamse regeerakkoord moet komen

Terwijl we nog wachten op de Vlaamse regeringsvorming en het regeerakkoord, somt de Statiegeldalliantie op waarom statiegeld in het Vlaamse regeerakkoord moet komen. Het is tijd om een deel van het zwerfvuil écht effectief aan te gaan pakken, het is tijd om een onderwerp dat al zo lang op tafel ligt eens écht aan te gaan snijden. Kortom: het is tijd voor statiegeld!

Wat spoort Vlaanderen aan om statiegeld in te voeren?

Zuhal Demir (N-VA) gaf eerder al het startschot voor een statiegeldsysteem in 2025

Zuhal Demir zei eerder bij de Tafel van Vier: “Statiegeld is inderdaad onvermijdelijk. Decennia van sensibilisering, sancties en beloningsprojecten hebben immers niet het gewenste resultaat van een proper Vlaanderen geleverd. Actie is nodig. Met statiegeld kan Vlaanderen net als de noordelijke Europese landen het aantal blikjes en flesjes in de natuur sterk terugdringen”.

Het wordt tijd dat deze uitspraak zwart op wit komt te staan door statiegeld in het regeerakkoord toe te voegen.

De andere coalitiepartijen willen statiegeld

 Zo stelt Vooruit in haar partijprogramma: “We gaan de strijd aan met zwerfvuil. We voeren een eenvoudig statiegeldsysteem voor blikjes, plastic flessen en herbruikbare bekers in. Zo zorgen we niet alleen voor hoogwaardige recyclage, maar gaan we ook zwerfvuil tegen.” CD&V wilt ook statiegeld: “Om drankverpakkingsafval als grondstof te hergebruiken en zwerfvuil te voorkomen voeren we onverwijld het klassiek statiegeldsysteem in.”

Het politieke besluit is genomen

Dit gaat om meer dan losse woorden. Het is een politieke beslissing. Dat staat in het nieuwe Lokaal Materialenplan 2023-2030 van de OVAM. De beslissing is genomen na de slechte resultaten van de zwerfvuilmonitoring, waaruit bleek dat de industrie er niet in slaagde om tussen 2015 en 2022 met 20% te dalen.

Iedereen zegt “ja” tegen het statiegeld

Dit is wat Europa en het maatschappelijk middenveld laten zien: 

Wat zijn de voordelen van een statiegeldsysteem?

Statiegeld pakt zwerfvuil effectief aan

Meerdere studies en zwerfvuilrapers laten het effect van statiegeld zien. Zo bleek dat statiegeld het zwerfvuil tot zo’n 33% kan inperken*. Ook is in andere landen te zien dat statiegeld helpt om zwerfvuil te verminderen. Zo werden er in Nederland 116 miljoen minder blikjes op straat gevonden door de invoering van statiegeld op blik.

Maar Nederland is niet het enige voorbeeld: Letland, Slowakije en Denemarken laten allemaal een vergelijkbare afname zien van statiegeldverpakkingen in het zwerfafval na de invoering van statiegeld.

Het statiegeld voor betere recyclage

Dankzij statiegeld kun je bijna alle plastic en aluminium in de drankverpakkingen opnieuw in omloop brengen. Duitsland recycleert 98%. België kan zonder statiegeld maar zo’n 65% van de plastic flesjes en blikjes redden, al de rest wordt verbrand. Geen wonder dat meer dan 80% van de bevolking voorstander is van statiegeld.​

Statiegeld als springplank voor hergebruik

Statiegeld is een noodzakelijke stap naar meer herbruikbare oplossingen. Verpakkingen met een waarde worden teruggebracht. In plaats van ze te vernietigen, kunnen we ze ook opnieuw vullen. Dat doen we nu al met bierflesjes. In ons streven naar een volledig circulaire economie, hebben we statiegeld nodig

Voor de Statiegeldalliantie is het overduidelijk: voer een statiegeldsysteem in in België om zwerfvuil écht in te perken. Statiegeld moet daarom deel uitmaken van het regeerakkoord.

*Gebaseerd op de OVAM Fractietelling Zwerfvuil 2019-2021

Fotocredit: Saskia Risseeuw

18 organisaties sturen brief voor een effectief statiegeldsysteem naar drie regionale milieuministers van België

Vandaag hebben achttien verschillende organisaties een brief naar de drie gewestelijke milieuministers gestuurd, met de dringende oproep voor een effectief statiegeldsysteem overal in België. Onder de ondertekenaars zijn verschillende organisaties die zich eerder al hebben aangesloten bij de Statiegeldalliantie.  

Het zwerfvuil probleem 

In de brief vragen de organisaties de milieuministers om maatregelen te nemen om de doelstelling van zwerfafval vermindering te halen, zoals beloofd. Eerder zijn er pogingen gedaan om deze te halen, bijvoorbeeld met proefprojecten in Wallonië en Brussel, en de proefprojecten in Vlaanderen rond het ‘digitale’ statiegeld. Deze projecten bleken echter niet effectief te zijn om het zwerfvuil probleem op te lossen. Ook organiseren Mooimakers en Be Wapp jaarlijks regionale schoonmaakacties, maar ook deze verbeteren de situatie niet.

De oplossing om flesjes en blikjes uit het zwerfvuil te houden

De bewezen oplossing om van blikjes en flesjes geen zwerfafval te maken, volgens de ondertekenaars? Statiegeld! Zo zijn Letland, Litouwen en Slowakije enkele voorbeelden van de Europese landen waar de invoering van het statiegeld met inzameling op het verkooppunt werkt. In deze landen komen namelijk bijna geen plastic flesjes en blikjes meer in het zwerfvuil terecht. Daarom roepen de achttien organisaties op om niet het wiel uit te gaan vinden, maar het voorbeeld van andere Europese landen op te volgen en zo snel mogelijk een effectief, klassiek statiegeldsysteem in te voeren.  

Geen woorden, maar daden

Ministers spraken zich al eerder uit over een statiegeldsysteem, zo zei Vlaams minister Zuhal Demir dat statiegeld onvermijdelijk is. Anderzijds verklaarde haar Waalse collega Céline Tellier onlangs dat we nog maar enkele meters van de eindstreep verwijderd zijn. Daarnaast sprak de Brusselse minister van Leefmilieu zich onlangs uit over het klassieke statiegeld. Volgens de ondertekenaars van de brief zijn dit veel woorden, maar weinig daden. Daarom dringen zij er nogmaals op aan om zo snel mogelijk een effectief statiegeldsysteem in te voeren in België. 

De Statiegeldalliantie zet zich al jaren in voor een statiegeldsysteem dat effectief zwerfvuil aanpakt en deelt daarom ook graag deze boodschap. Klik hieronder op de button om de brief te lezen en help mee de boodschap te verspreiden via social media.

open-brief-statiegeld-vf-042024Download

De brief werd ondertekend door: 

Algemeen Boerensyndicaat
ATD Vierde Wereld
Boerenbond 
Bond Beter Leefmilieu
Canal It Up
Canopea
Collectif de la Consigne Bruxelloise
Fair Resource Foundation
Fédération Wallonne des Agriculteurs
Ferm
FUGEA
Greenpeace
Gents Milieufront
Landelijke Gilden
Natuurpunt
Proper Strandlopers
Réseau Wallon de Lutte contre la Pauvreté
Testaankoop

Dien een motie in voor een effectief statiegeldsysteem in België!

Het is nog steeds niet duidelijk welk statiegeldsysteem er zal worden ingevoerd in België. Momenteel wordt er gekeken naar verschillende systemen, die zijn onderzocht in verschillende studies en proefprojecten. 

In voorstellen voor een digitaal of hybride statiegeldsysteem zullen grote verantwoordelijkheden rondom statiegeld worden doorgeschoven naar gemeenten. Bij een hybride of digitaal systeem zouden er namelijk extra “blauwe” vuilnisbakken voor PMD-verpakkingen (inclusief statiegeldverpakkingen) moeten worden geplaatst op het openbaar domein. De Statiegeldalliantie is sterk tegen deze voorstellen. 

In de voorstellen zijn de gemeenten verantwoordelijk voor het verkrijgen van de vergunning van de vuilnisbakken; het aankopen en plaatsen van de vuilnisbakken; het organiseren van het ophalen en legen van deze vuilnisbakken; en het opruimen van het eventuele zwerfvuil rondom deze vuilnisbakken. Daarnaast zullen gemeenten zogenaamde ‘thuis scanners’, die het digitale systeem vereist, moeten gaan uitdelen aan hun burgers voor alle huishoudens die geen smartphone hebben of er geen willen gebruiken. Ook zullen de gemeenten verantwoordelijk zijn voor het beheren van de administratie rondom deze thuis scanners. Een hoop extra verantwoordelijkheden dus, die zullen worden doorgeschoven naar de gemeenten. 

Vlaamse (VVSG) en Waalse (UVCW) federaties van gemeenten spraken zich al eerder uit om deze last niet te willen dragen. ‘Een van de voornaamste zorgen van de lokale besturen is het voorstel om de terugname van statiegeld via het openbaar domein te laten verlopen. In het onderzoek van de industrie, is het onvermijdelijk dat er uiteindelijk verborgen kosten bij de lokale besturen terecht komen,’ aldus Wim Dries, de voorzitter van de VVSG. Om dit nogmaals te benadrukken, deed de Statiegeldalliantie een oproep naar steden en gemeenten om een motie te tekenen om "nee" te zeggen tegen deze extra verantwoordelijkheid. Door een motie aan te nemen in hun gemeenteraad kan elke lokale overheid opnieuw alle extra verantwoordelijkheid afwijzen die een digitaal of hybride statiegeldsysteem met zich mee zou brengen. De verantwoordelijkheid en kosten van een statiegeldsysteem zouden namelijk bij de producenten van de drankverpakkingen moeten liggen, en niet bij de gemeenten. 

In Nederland heeft de NVG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) ook met succes het idee verworpen dat Nederlandse gemeenten verantwoordelijkheid zouden nemen voor het beheer van het statiegeldsysteem.

Dien ook nog een motie in!
In Vlaanderen en Wallonië hebben al tal van gemeenten zo’n motie getekend, kijk maar naar het voorbeeld van Ranst. Dien ook een motie in bij de gemeenteraad of het college van schepenen en laat de gemeente zich uitspreken tegen bijkomende verantwoordelijkheden voor lokale overheden met het toekomstige Belgische statiegeldsysteem. Op deze manier laten we de drie regionale ministers leefmilieu weten dat jullie voor een statiegeldsysteem kiezen dat lasten niet doorvertaalt naar het openbaar domein, en dus de burger en haar lokale overheid. 

Hieronder is een voorbeeld van een motie te vinden. Heeft de gemeente de motie getekend? Stuur ons een e-mail met het uittreksel van de motie, dan versterken wij de boodschap!  Vergeet niet om het naar je regering te sturen en te delen op je sociale netwerken.

Motie-Geen-extra-vuilnisbakken-1Download

De gemeente Ranst pleit voor een klassiek statiegeldsysteem: “Verantwoordelijkheid niet bij gemeenten leggen”

De gemeente Ranst, met burgemeester Johan de Ryck (N-VA), wil dat er spoedig een statiegeldsysteem komt om plastic verpakkingen en blikjes in te leveren. Dat laat Luc Redig, schepen voor Milieu & Groen in Ranst, weten aan het Gazet van Antwerpen. Daarnaast heeft de gemeente een motie getekend tegen extra vuilnisbakken op het openbaar domein, die zouden moeten worden neergezet indien er een hybride of digitaal systeem komt voor statiegeld. 

Naast gemeente Ranst spraken eerdere gemeenten zich ook al uit tegen het digitale statiegeldsysteem waarbij de verantwoordelijkheid bij de gemeente geplaatst wordt. Zo schreven 55 gemeenten een brief aan de drie regionale milieuministers met de vraag om een toegankelijk statiegeldsysteem en gaf de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) aan geen statiegeldsysteem te willen via vuilnisbakken op straat. 

Het doel van de invoering van statiegeld is duidelijk  - het verminderen van zwerfvuil. Een probleem waarmee de inwoners van Vlaanderen en zo ook Ranst zich maar al te vaak geconfronteerd zien. In Vlaanderen behoort zwerfvuil tot de top irritaties van de bevolking, zo blijkt uit de Gemeente-Stadsmonitor van het Agentschap Binnenlands Bestuur.

De vervuiler betaalt, niet de gemeente

Een van de opvallende kenmerken van het pleidooi van Ranst is de nadruk op het principe 'de vervuiler betaalt'. De gemeente is resoluut tegen het doorschuiven van verantwoordelijkheid en kosten naar lokale overheden, zoals wel wordt voorgesteld in de systemen van de pilootprojecten van Fost Plus en de Waalse studie van RDC Environnement. . In plaats daarvan pleiten ze voor een systeem waarbij iedereen zijn lege verpakkingen eenvoudig terug naar de winkel kan brengen. Het idee is om de verantwoordelijkheid en kosten niet bij de gemeenten en burgers te leggen, maar eerder bij de producenten.

Luc Redig benadrukt het belang van een systeem dat al bekend is bij de Vlamingen. Hij stelt voor om te beginnen met het uitbreiden van het statiegeldsysteem dat voor glazen flessen via supermarkten, door hieraan plastic flessen en blikjes toe te voegen. Zo wordt een systeem dat de consumenten al kennen en ondersteunen uitgebreid. Dit zou niet alleen de hoeveelheid zwerfvuil verminderen, maar ook een bewustwording creëren bij consumenten over hun rol in het afvalbeheer.

Door het uitspreken voor een klassiek statiegeldsysteem, hoopt gemeente Ranst spoedig op het invoeren van dit systeem. Met het tekenen van de motie en zich uit te spreken naar de pers, geven zij een voorbeeld wat andere gemeenten en beleidsmakers hopelijk kunnen volgen, en hiermee een oplossing te vinden voor een meer proper Vlaanderen. 

Statiegeld nu onafwendbaar

De Statiegeldalliantie is verheugd dat Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) op basis van de nieuwe zwerfvuilcijfers van Ovam bevestigt dat statiegeld op blikjes en PET-flessen ‘onafwendbaar’ is.

In 2021 moest er nog meer dan 18 miljoen kilo zwerfvuil opgeruimd worden in Vlaanderen, blijkt uit de Ovam-cijfers. De industrie is er dus niet in geslaagd om de daling van 20 procent te realiseren zoals vastgelegd in het Uitvoeringsplan Huishoudelijk en Gelijkaardig Bedrijfsafval 2016-2022, het Verpakkingenakkoord van 2018 en het Regeerakkoord van de Vlaamse Regering 2019-2024.

‘Van in het begin van haar ambtstermijn heeft minister Demir de industrie gewaarschuwd. Nu trekt ze de logische conclusie uit de slechte zwerfvuilcijfers en gaat ze over tot actie. Nadat het bedrijfsleven jaren de tijd kreeg om het zwerfafval op andere manieren te laten dalen, is het nu tijd voor statiegeld, het  systeem dat al jaren succesvol is in Duitsland, Nederland en tientallen andere landen', reageert de Statiegeldalliantie.

In Vlaanderen bestaat meer dan een derde van het volume zwerfvuil uit plastic flessen en blikjes. Statiegeld kan het aantal flessen en blikjes in het zwerfvuil met 70 tot 90 procent verminderen. Een jaar na de invoering van statiegeld op flesjes in Nederland ligt er 76 procent minder in de natuur. Statiegeld leidt dus heel snel tot positief resultaat. Precies daarom voeren meer en meer Europese landen statiegeld in. Om statiegeld succesvol te maken, moet het zo eenvoudig mogelijk zijn voor klanten, met inzamelpunten in alle verkooppunten zoals nu gebeurt met glazen flesjes.

Minister Demir legt de invoering van statiegeld op de tafel van de Vlaamse regering. Coalitiepartner CD&V en ook de oppositiepartijen Vooruit en Groen zijn al langer voorstanders van statiegeld. Demir nam ook contact op met haar Waalse en Brusselse collega’s, Céline Tellier en Alain Maron (beiden Ecolo) voor statiegeld in heel België. Zowel het Waalse als het Brusselse regeerakkoord voorzien de invoering van statiegeld in deze legislatuur. De milieucommissie van het Waals parlement hield maandenlang hoorzittingen en deed een werkbezoek aan het Nederlandse statiegeldsysteem. In het Waals parlement ontstaat er een consensus over de grenzen van meerderheid en oppositie.

De Statiegeldalliantie besluit: ‘We moedigen de gewestregeringen aan om nog dit jaar de invoering van statiegeld te beslissen zoals minister Demir voorstelt. Nu is het zaak om een klantvriendelijk statiegeldsysteem op te zetten waarmee de mensen makkelijk hun flesjes en blikjes kunnen inleveren in de supermarkten en andere verkooppunten. Met stevige statiegelddecreten en een samenwerkingsakkoord kunnen we het zwerfvuil een flinke slag toebrengen’.

214 Vlaamse en 129 Waalse gemeenten zijn partner van de Statiegeldalliantie. Samen met organisaties van boeren en consumenten, bedrijven en zelfs banken vraagt de alliantie sinds 2017 dat de gewestregeringen snel statiegeld invoeren op de drankverpakkingen. Recent werden de gemeenten Zaventem en Lier nog partner van de alliantie. Acht op de tien Vlamingen zijn volgens opiniepeilingen voorstander van statiegeld.

Perscontact

Tom Zoete | Woordvoerder Statiegeldalliantie | tom.zoete@recyclingnetwerk.org | +32 497 04 27 96 | www.statiegeldalliantie.org

“Goede beslissing van minister Demir om zwerfvuil aan te pakken met statiegeld"

De Statiegeldalliantie heeft lof voor de beslissing van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) om het zwerfvuilprobleem aan te pakken met statiegeld. “Statiegeld is inderdaad onvermijdelijk. Decennia van sensibilisering, sancties en beloningsprojecten hebben immers niet het gewenste resultaat van een proper Vlaanderen geleverd. Actie is nodig. Met statiegeld kan Vlaanderen net als de noordelijke Europese landen het aantal blikjes en flesjes in de natuur sterk terugdringen”.

Dat zegt de Statiegeldalliantie in reactie op het interview van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) dinsdagavond in het programma De tafel van vier.

“Dit is sowieso positief nieuws. Statiegeld is een solide systeem dat al decennialang is uitgetest in de praktijk. Duitsland kent het al twee decennia. Nederland voerde in juli vorig jaar statiegeld op kleine flessen in. De eerste resultaten in Nederland zijn heel positief”, aldus de Statiegeldalliantie.

De strijd tegen het zwerfvuil is inderdaad de belangrijkste reden om statiegeld in te voeren. De Vlaamse regering besliste in 2016 dat het zwerfafval in 2022 ten opzichte van het meetjaar 2013 met 20 procent gedaald moest zijn. Later paste de Vlaamse overheid het referentiejaar aan van 2013 naar 2015. Er werd ingezet op sensibiliseringscampagnes, op meer handhaving en op het beloningsproject The Click van Fost Plus. De resultaten bleven echter uit. Het zwerfvuil steeg met 14 procent: naar maar liefst 22.641 ton zwerfvuil, blijkt uit het OVAM-rapport met metingen 2019 en gepubliceerd in 2020. Binnenkort komt OVAM met de zwerfvuilcijfers voor 2021.

“We moedigen de Vlaamse regering aan om de best practices van de Noorse en Duitse statiegeldsystemen over te nemen. Deze landen halen zeer hoge inzamelcijfers tegen een lage systeemkost”, zegt de Statiegeldalliantie. In Duitsland is dankzij statiegeld de aanwezigheid van blikjes in het zwerfvuil gekelderd naar slechts 0,03% van het zwerfvuil. Het gebruiksgemak in Noorwegen en Duitsland is de belangrijkste succesfactor voor het statiegeldsysteem. Het statiegeldsysteem dat al bestaat in België, voor sommige hervulbare glazen flessen zoals bij bier, werkt goed en kan de solide basis vormen voor uitbreiding naar blikjes en plastic flessen.

“De tijd van proefprojecten is voorbij”, zegt de Statiegeldalliantie: “Het is nu belangrijk dat de Vlaamse regering in de komende weken samen met consumentenorganisaties, milieuorganisaties, steden, gemeenten en het bedrijfsleven bepaalt hoe het systeem het beste en zo snel mogelijk wordt opgezet”.

De Statiegeldalliantie / Alliance pour la Consigne roept ook de Waalse milieuminister Céline Tellier (Ecolo) en Brusselse milieuminister Alain Maron (Ecolo) op om de afspraken over statiegeld in de Waalse en Brusselse regeerakkoorden uit te voeren  zodat uiterlijk in 2025 een effectief statiegeldsysteem in heel België zorgt voor een schonere leefomgeving.

De Statiegeldalliantie vertegenwoordigt 1250 Belgische en Nederlandse partners, waaronder 212 Vlaamse steden en gemeenten en honderden organisaties en bedrijven. Sinds 2017 vraagt ze aan de Nederlandse en Belgische regeringen om snel statiegeld in te voeren om zo het aantal plastic flessen en blikjes in het zwerfvuil drastisch en snel te verminderen. De Nederlandse regering ging in op die vraag met het statiegeld op plastic flesjes per juli 2021 en op blikjes per 1 januari 2023.

Een grote meerderheid van de Vlamingen is voorstander van de invoering van statiegeld. 74 procent in de peiling van Test-Aankoop en 9 op 10 Limburgers in de peiling van Het Belang van Limburg. De peiling van GfK toonde dat er bij elke politieke partij een meerderheid van de kiezers voorstander is.

Meerderheid Belgische gemeenten roept op tot statiegeld

De Statiegeldalliantie is de voorbije maanden sterk gegroeid in Wallonië. Nu zijn er al 101 Waalse steden en gemeenten aangesloten bij de alliantie die aan de gewestregeringen vraagt om binnenkort statiegeld op blikjes en plastic flessen in te voeren. Samen met drie Brusselse en 203 Vlaamse en gemeenten komt het totaal op 307, dus 53 % van de 581 gemeenten in België.

De oproep aan de Vlaamse, Brussels en Waalse regering komt uit alle geledingen van de Belgische samenleving. Naast de 307 steden en gemeenten zijn er honderden organisaties waaronder Test-Aankoop, het Algemeen Boerensyndicaat, het bedrijf Ecover, de Brusselse kajakkers van Canal it Up, vrouwenorganisatie Ferm, Bond Beter Leefmilieu, de Waalse boeren van Fugea, milieuorganisatie Inter-Environnement Wallonie die ook vragen dat statiegeld worden ingevoerd.

Elke week sluiten nieuwe gemeenten zich bij de alliantie aan. In dit stadium zijn de grootste Waalse steden in de alliantie Mons, Colfontaine, Boussu, Comines-Warneton, Soumagne, Dour en Ciney. Gemeenten met coalities van alle politieke kleuren sluiten zich bij het project aan, ongeacht of het gaat om burgemeesters van PS, MR, Ecolo, CDH of gemengde lijsten. De moties in de Waalse gemeenteraden werden vaak unaniem aangenomen.

Ook de Union des Villes et Communes Wallonnes (UVCW, tegenhanger van de VVSG) heeft de minister van Milieu, Céline Tellier (Ecolo) opgeroepen om voor statiegeld te gaan, in een uitvoerig advies op 25 juni 2021.

Zowat de hele Waalse milieubeweging en vrijwel alle boerenorganisaties ondertekenden vorig jaar al een open brief in Le Soir. Régine Florent verzamelde voldoende handtekeningen om het Waalse parlement te mogen toespreken over statiegeld. De Brusselse kajakkers van Canal It Up zijn bezig met handtekeningen te verzamelen voor speeches in het Brussels en het Vlaams parlement. De internationaal bekende klimaatwetenschapper professor Jean-Pascal van Ypersele riep de Belgische ministers op om statiegeld in te voeren .

"De start van het statiegeld op kleine flesjes in Nederland op 1 juli doet in België het debat heropleven. De Waalse en Brusselse regering hebben twee jaar geleden in hun regeerakkoorden de mogelijkheid van statiegeld ingeschreven. Wij hopen dat alle gewestregeringen snel positief op onze oproep reageren en het proces starten om statiegeld in wetgeving vast te leggen. Onze straten zullen schoner zijn, ons platteland zal schoner zijn, het vee zal veiliger zijn en we zullen besparen op de inzamelingskosten. Statiegeld op flessen en blikjes, Yes We Can!", besluit de Alliantie bij het overschrijden van de symbolische drempel van 100 Waalse gemeenten en de helft van alle Belgische gemeenten.

Perscontact:  Tom Zoete, woordvoerder van de Statiegeldalliantie | tom.zoete@recyclingnetwerk.org | +32 497 04 27 96 | Web: alliance-consigne.org | Twitter: @allezconsigne

Kaart van gemeenten : https://www.google.com/maps/d/u/2/embed?mid=1VzTzAMXfoBYQeT-kiyEpM_LJCbp816of

 

Gemeenten vragen om statiegeld op plastic flessen en blikjes in België
Gemeenten vragen om statiegeld op plastic flessen en blikjes in België

9 op 10 Limburgers is voorstander: Statiegeld stilaan de populairste milieumaatregel ooit

9 op 10 mensen willen snel statiegeld op blikjes en plastic flessen in België. Dat titelt Het Belang van Limburg vandaag op haar voorpagina, op basis van een grootschalig onderzoek bij meer dan 6.000 respondenten.

Het grote aantal respondenten toont dat het thema sterk leeft, ook in deze coronatijden. Het aantal voorstanders van statiegeld stijgt sterk, tot 88 procent. Dat is 11 procentpunten méér dan de peiling van de krant drie jaar geleden. Daarmee wordt statiegeld stilaan de populairste milieumaatregel ooit.

“Wij merken de steeds dringender vraag naar statiegeld ook in de sterke toename van gemeenten, organisaties en bedrijven die zich aansluiten bij ons”, reageert de Statiegeldalliantie. Door een sneeuwbaleffect van aansluitingen telt de Statiegeldalliantie nu reeds 1.139 partners. Daarbij zwaargewichten zoals Ferm, Algemeen Boeren Syndicaat, Test Aankoop, Ecover en Limburg.net.

Meer dan 2 op 3 Vlaamse gemeenten zijn lid van de alliantie. Ook in franstalig België is er nu veel beweging. Brusselse jongeren startten een petitie die op 31 maart tot een hoorzitting in het Brussels Parlement leidde. Onder meer de Waalse steden en gemeenten Dinant, Ciney, Baelen, Olne, Thimister en Saint-Hubert sloten zich de voorbije weken aan. In Hannut, Jalhay, Dison, Ans, Roeulx buigen de gemeenteraden er zich dezer dagen over. Waalse vrijwilligers bekwamen via een petitie ook een hoorzitting over statiegeld in het Waals parlement op 11 mei. Zowel de Brusselse als de Waalse regering schreven in 2019 statiegeld in hun respectievelijke regeerakkoorden.

De recentste Vlaamse zwerfvuilcijfers zijn desastreus. Het probleem is dus groot. Het statiegeldsysteem is geen theoretisch concept, maar werkt al jaren in de dagelijkse praktijk in 40 landen - en met groot succes. Statiegeld vermindert de aanwezigheid van plastic en blik met 70 tot 90 procent, concludeert het onderzoek van CE Delft in opdracht van de Nederlandse overheid. Extra Vlaamse ‘onderzoeken’ of ‘tussentijdse evaluaties’ zijn dus pure tijdsverspilling. Het kan toch niet zo zijn dat 3 belangenverenigingen Comeos (supermarkten) Fevia (voedselmultinationals) en Fost Plus (hun filiaal voor afval) deze milieumaatregel waar 9 op de 10 mensen om vraagt nog langer kunnen tegenhouden? De oplossing van statiegeld kan makkelijk gekopieerd worden uit het buitenland, zodat de regering kan ingaan op de bijna unanieme vraag van de mensen en meer dan 1.100 bedrijven, organisaties en gemeenten.

De grote populariteit van statiegeld in deze peiling verhoogt dus de druk op milieuministers Celine Tellier (Wallonië; Ecolo), Alain Maron (Brussel; Ecolo) en Zuhal Demir (Vlaanderen; N-VA) om met concrete decreten te komen. De Statiegeldalliantie roept de drie gewestelijke milieuministers op om snel Statiegelddecreten in te dienen in hun respectievelijke parlementen. Daarnaast verwachten we van de federale regering dat ze haar regeerakkoord concreet maakt door een statiegeldregeling te incorporeren in de verpakkingsheffing.

In Nederland bracht de grote druk uit de samenleving de Nederlandse regering Rutte III tot het besluit dat er per 1 juli statiegeld zit op alle plastic flessen (behalve zuivel en sappen). Dat is dus binnen 9 weken. Volgend jaar ook op de blikjes. De regering van Angela Merkel (CDU) breidt het bestaande Duitse statiegeldsysteem voor plastic en blik uit naar alcoholische dranken, zuivel en sappen. Onder meer Belgisch voormalig premier Yves Leterme en VN-topexpert Jean-Pascal Van Ypersele dringen er op aan dat de Belgische regeringen snel hetzelfde doen.

De Statiegeldalliantie verenigt de 1.139 heel diverse partners achter 1 eenvoudige vraag aan de Nederlandse en Belgische regeringen: “Voer snel statiegeld in op blikjes en alle plastic flessen”. De alliantie waardeert dan ook het engagement van de voorzitter van regeringspartij CD&V, voorzitter Joachim Coens, om de statiegedlbesluit van Nederland snel te volgen. De Statiegeldalliantie besluit: ”Nederland, Yes We Did It! België, Yes We Can!”

 

Extra info
- Lijst van alle partners van de Statiegeldalliantie
- Lijst van de gemeenten en steden aangesloten bij de Statiegeldalliantie
- Kaart met de aangesloten gemeenten

 

205 Belgische gemeenten: “Voer statiegeld in zoals in Nederland”

Het aantal Belgische gemeenten die pleiten voor statiegeld heeft vandaag de kaap van de 200 overschreden. Samen vragen ze via de Statiegeldalliantie aan de Belgische regeringen om het Nederlandse voorbeeld van statiegeld op blikjes en plastic flessen te volgen.  

Veel nieuwe gemeenten sloten zich de voorbije maanden aan bij de Statiegeldalliantie. De teller van Belgische gemeenten staat nu op 205, met 193 van de 300 Vlaamse gemeenten (64 %), drie Brusselse en negen Waalse gemeenten (volledige lijst van gemeenten hier).

In Nederland zit er binnen vijf maanden al, vanaf 1 juli, statiegeld op alle plastic flessen. De Nederlandse coalitie, van liberale partijen VVD en D66 en christendemocraten van CDA en ChristenUnie, besliste vorige maand bovendien dat er ook statiegeld op blikjes zit eind volgend jaar. De beslissing kwam er ondanks de Coronacrisis en de eerdere val van de regering.

Gesterkt door het Nederlandse succes roepen de 1.125 partners van de Nederlands-Belgische Statiegeldalliantie nu de Belgische regeringen op om voorbeeld van de noorderburen te volgen. Zwerfvuil is immers een grensoverschrijdend probleem. Een plastic flesje dat in de Maas of de Schelde belandt, dobbert een tijdje later rond in een buurland of de Noordzee.

De Vlaamse zwerfvuilcijfers zijn dramatisch slecht. 22.641 ton zwerfvuil in 2019. Dat is 29,4 procent méér dan in 2013. Terwijl de Vlaamse regering beloofde dat het 20 procent mínder zou zijn tegen volgend jaar.

Vlaams milieuminister Zuhal Demir (N-VA) overlegt momenteel met een aantal sectoren over een “Zwerfvuilcharter”. Het instrument van statiegeld komt daar echter tot dusver niet in voor. Meer van hetzelfde beleid dus, terwijl de resultaten barslecht zijn. En dat terwijl Duitsland en de Scandinavische landen al jarenlang tonen dat statiegeld het doeltreffende middel is: het reduceert het aantal blikjes en flesjes in het zwerfafval met 70 tot 90 procent. Tot tien keer minder drankverpakkingen in de natuur dus.

De Waalse en Brusselse gewestregering schreven in 2019 statiegeld in hun respectievelijke regeerakkoord, maar ondernamen nog geen wetgevende actie. Het zwerfvuilprobleem is in België nochtans hetzelfde als in Nederland. België moet ook dezelfde Europese doelstellingen zien te halen qua recyclage en strijd tegen plastic vervuiling. Daarom roepen wij, de 1.125 gemeenten, organisaties en bedrijven verenigd in de Statiegeldalliantie, de Belgische regeringen op om deze regeerperiode met spoed werk te maken van statiegeld op drankverpakkingen. Statiegeld, Yes We Can!

Noot voor de redacties: De Statiegeldalliantie startte de campagne “Statiegeld Yes We Can” in november. Honderden partners publiceerden reeds hun persoonlijke oproep om statiegeld snel in te voeren. De campagne was al trending op sociale media en bij de hoofdpunten op de NOS-website, EenVandaag, Even tot hier, en het VRT-journaal.

Media-aandacht:

Het Belang van Limburg, Meerderheid wil statiegeld op blikjes en plastic flessen

Business AM, Wordt statiegeld op blikjes en plastic flessen binnenkort realiteit?

Gemeente Heusden-Zolder, Heusden-Zolder sluit aan bij Statiegeldalliantie - Internetgazet

Het Nieuwsblad, Al meer dan 200 gemeenten vragen statiegeld in te voeren voor blikjes en plastic flessen

Het Laatste Nieuws, Betalen we straks statiegeld op blikjes en plastic flessen? Al 193 Vlaamse gemeenten zijn vragende partij

Landbouwleven, Al meer dan 200 gemeenten vragen statiegeld in te voeren voor blikjes en plastic flessen

VTM Facebook, VTM NIEUWS - "Dit is nodig: de Vlaamse zwerfvuilcijfers...

MSN, Wordt statiegeld op blikjes en plastic flessen binnenkort realiteit?